پمپ آب ساختمان
تامین فشار آب ساختمان های مسکونی از زمانی که ارتفاع و تعداد واحد های ساختمان ها افزایش یافت همواره دغدغه اصلی سازندگان و ساکنان ساختمان های بلند بوده است. پمب آب ساختمانی یا پمپ آب خانگی در کنار منبع تحت فشار و کلید تنظیم فشار (ست کنترل) از جمله تجهیزاتی است که پاسخی برای رفع این مساله است.
پمپ های آب ساختمانی با توجه به عملکرد و ویژگی های ساختاری خود به انواع مختلفی تقسیم میشوند. که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
نحوه کلی عملکرد الکتروپمپ به این گونه است که انرژی الکتریکی وارده به سیمپیچی درون الکتروموتور طی فرآِیند القایی موجب چرخش پروانه های پمپ آب شده و انرژی مکانیکی به وجود آمده موجب پمپاژ سیال (عموما آب) میشود.
دسته بندی الکتروپمپ
الکترو پمپ آب ساختمانی را میتوان بر اساس سه تعریف دسته بندی کرد .
- دسته بندی بر اساس نحوه عملکرد
- دسته بندی بر اساس قدرت
- دسته بندی بر اساس نیاز
دسته بندی پمپ بر اساس نحوه عملکرد
پمپ آب خانگی که به صورت خلاصه تحت عنوان پمپ یا الکتروپمپ شناخته میشود بر اساس نحوه عملکرد به دو دسته تقسیم میشود که هر کدام برای کاربری های خاص خود مناسب میباشند.
1.پمپ های محوری
2. پمپ های شعاعی
مشاهده انواع الکتروپمپ
الکترو پمپ محوری
این نوع پمپ ها معمولا مصرف کشاورزی داشته و برای باغ ها وباغچه ها استفاده میشوند، حرکت سیال در آن در جهت پروانه پمپ است و نیروی پرتابی پره های پروانه در جهت حرکت سیال میباشد.
پمپ شعاعی
حرکت آب ورودی در این پمپ ها موازی با محور اصلی پمپ بوده و آب خروجی عمود بر محور اصلی پمپاژ میشود. این پمپ ها معمولا مصرف خانگی دارند مانند انواع پمپ آب ساختمانی بشقابی و جتی
دسته بندی بر اساس قدرت موتور
متناسب با نیاز کاربری (به عنوان مثال تعداد طبقه یا واحد ساختمان) قدرت الکتروموتور انتخاب میشود. در واقع هر چه ارتفاع و یا متراژ ساختمان کمتر باشد پمپ کوچکتر و با ظرفیت کمتر مورد نیاز است.
دسته بندی بر اساس نیاز
- پمپ آب جتی
- پمپ آب بشقابی
- پمپ آب خورشیدی (محیطی)
پمپ آب جتی (jet pump)
از این پمپ ها بیشتر برای مناطق گرمسیر و همچنین در مواردی که عمق آب زیاد میباشد مورد استفاده میباشد.
در واقع میتوان پمپ های جتی را بنوعی کفکش با قدرت بسیار کم دانست.
این نوع پمپ ها از نوع سانتریفیوژی میباشد یعنی اساس کار آن ها نیروی گریز از مرکز میباشد با این تفائت که این پمپ ها خاصیت خود مکشی داشته که بتوتند آب را با کمی ارتفاع از سطح قرار گیری خود پمپ کنند.

پمپ های بشقابی (centrifugal)
این نوع پمپ آب ساختمانی که در دسته بندی پمپ های شعاعی قرار میگیرد، پمپ سانتریفیوژی نیز میگویند که با استفاده از نیروی گریز از مرکز فشار آب را افزایش داده و بیرون منتقل میکند.
نحوه عملکرد پمپ های بشقابی
برای مایعاتی که ویسکوزیته بالاتری دارند استفاده میشود برای آب های کشاورزی و در مواردی در مناطق مسکونی
داخل این پمپ ها پروانه هایی وجود دارد که با حالت منحنی شکلی که دارند، آب ورودی را چرخانده و با اعمال نیروی گریز از مرکز حاصله آب را با قدرت به بیرون هدایت میکنند.
پروانه ها از لحاظ نیاز به انتقال، به مایعات با ویسکوزیته بالا و پایین دسته بندی میشود.

پروانه پمپ
یکی از اصلی ترین قطعات پمپ آب خانگی پروانه های آن ها می باشد، این قطعه دوار، انرژی الکتریکی حاصله از الکتروموتور پمپ را که تبدیل به انرژی مکانیکی شده را بااستفاده از نیروی گریز از مرکز به مایع مورد نظر جهت پمپاژ منتقل میکند. پروانه های پمپ ها عموما از جنس برنج (Brass) ، باکالیت، نوریل (پلیمر)، استیل، چدن میباشد.
انواع پروانه پمپ
- پروانه باز
- پروانه نیمه باز
- پروانه بسته
- پروانه گردابی
- پروانه برشی
- پروانه باز: در پمپ های کوچک با ظرفیت اندک به دلیل نیاز کمتر به فشار از پروانه های باز استفاده میشود این پروانه ها از آن جا که هیچ محافظی در اطراف پره های خود ندارند ضعیف ترعمل کرده اما توانایی پمپاژ مقدار اندکی از جامدات را هم دارا هستند.
- پروانه نیمه باز: جهت افزوده شدن قدرت مکانیکی در پمپ صفحات محافظی برای پره ها طراحی شده که این صفحات کمک میکنند پروانه عملکردی بین پروانه های باز و پروانه های بسته داشته باشد. در این نوع پروانه، فاصله پره ها و صفحات ذکر شده کمتر میباشد. لذا توانایی پمپ جامدات نرم در این پمپ هایی که از این پروانه ها در آن ها به کار رفته است قابل انتظار است.
- پروانه های بسته: این پروانه ها از پیچیدگی بالایی برخوردارند و در پمپ هایی که قدرت بالایی دارند استفاده میشود چرا که این پروانه ها از دو جهت بسته بوده و بالاترین استحکام را دارند،از این رو برای سیالات با ویسکوزیته بالا (غلظت بالا به دلیل آلوده بودن) و همچنین جامدات مناسب نبوده و ممکن است به مرور موجب خرابی پمپ شود
نکته: هر چه ویسکوزیته بالاتر باشد نوع پروانه بسته تر میباشد.
پمپ های بشقابی معمولا پروانه از نوع باز دارند که به دو نوع دو پروانه و تک پروانه تقسیم بندی میشوند. بدیهی است پمپ های دو پروانه قدرت بالاتری جهت جهش آب به سمت بالا نسبت به پمپ های بشقابی تک پروانه دارند.
تفاوت پمپ آب بشقابی با پمپ آب جتی
- صدای کمتر پمپ بشقابی
- قدرت مکش بیشتر پمپ جتی از ارتفاع
- در توان های مشابه پمپ جتی قدرت بیشتری از خود نشان میدهد
- در توان های مشابه دبی بیشتر پمپ های بشقابی
- در توان های مشابه هد بیشتر پمپ های جتی
- سبک بودن کم هزینه بودن و هزینه کم نگهداری پمپ های بشقابی
پمپ آب محیطی (peripheral pump)
یکی از انواع پمپ آب سخاتمانی پمپ های محیطی هستند که برای فشار های بالا با دبی کم بسیار مناسب می باشند برخلاف پمپ های سانتریفیوژی امکان انتقال گاز یا هوا را به همراه آب به اندازه کم دارا هستند.
در این پمپ ها آب پس از ورود به دهانه ورودی از روی شیار های پروانه عبور کرده و خارج میشود.
پروانه های این نوع پمپ ها به گونه ای میباشند که آب ورودی را به صورت مارپیچی چرخانده و با افزایش تدریجی سیال از قسمت دهش خارج میشود.
دلیل چرخش مارپیچی آب درون این نوع الکتروپمپ ها وجود پره های بسیار زیاد پروانه های آن میباشد که به شکل خاصی درون پمپ قرار گرفته اند.
چه پمپی با چه قدرتی انتخاب کنیم؟
به طور کلی برای تهیه پمپ آب خانگی مورد نیاز خود باید به نکات زیر به صورت کلی توجه نمود.
1.دبی: مقدار آب ورودی به پمپ در واحد دقیقه
2.هد: ارتفاع مورد نظر جهت پمپاژ آب
3.قدرت مورد نیاز: توان پمپ مورد استفاده با توجه به مقدار آبدهی میباشد، تعداد واحدها، ارتفاع ساختمان از جمله مواردی است که توان الکتروپمپ را مشخص میکند.
4.محل قرارگیری پمپ: اگر پمپ قرار باشد در محل نزدیک به محل زندگی قرار گیرد توصیه میشود پمپ بشقابی استفاده کنید چرا که صدای کمتری نسبت به نمونه جتی تولید میکند.
5.برق تامینی الکتروپمپ: تکفاز بودن یا سه فاز بودن برق هنگام تهیه پمپ باید مورد نظر قرار گیرد.
انتخاب مناسب ترین پمپ برای ساختمان یا باغ
جهت انتخاب مناسب ترین و مهندسی شده ترین پمپ آب خانگی برای باغ یا ساختمان خود باید بتوانیم پلاک پمپ را بخوانیم.
چرا که عدم تطابق مورد درخواستی با پمپ تهیه شده علاوه بر افزایش هزینه ها ممکن است باعث سوختن پمپ و یا برعکس عدم کشش فشار مورد نیاز ما باشد که این امر باعث تحمیل هزینه اضافی و صرف زمان زیادی به مصرف کننده میشود.
در جدول زیر ما پمپ های پیشنهادی برای موارد فنی از جمله قدرت الکتروموتور، دبی، هد و تعداد واحد ها و طبقات را قرار داده ایم.
طبقه | واحد | توان موتور | هد پمپ(متر) | دبی(مترمکعب) |
---|---|---|---|---|
1 | 1 | 0.5 اسب بشقابی | 37 | 2.5 |
2 | 1 | 1 اسب بشقابی | 32 | 6 |
3 | 1 | 1 اسب جتی | 51 | 3.2 |
4 | 1 | 1 اسب جتی | 51 | 3.2 |
5 | 1 | 2 اسب 2 پروانه | 54 | 6.5 |
6 | 1 | 2 اسب جتی | 61 | 4.9 |
7 | 1 | 2 اسب جتی | 61 | 4.9 |
2 | 2 | 1 اسب بشقابی | 33 | 6 |
3 | 2 | 1.5 اسب دو پروانه | 51 | 3.2 |
3 | 3 | 1.5 اسب دو پروانه | 46 | 6 |
4 | 2 | 2 اسب دو پروانه | 54 | 6.2 |
4 | 3 | 2 اسب دو پروانه | 54 | 6.2 |
5 | 2 | 2 اسب 2 پروانه | 54 | 6.2 |
5 | 3 | 2 اسب دو پروانه | 54 | 6.2 |
6 | 2 | 2 اسب جتی | 61 | 4.9 |
6 | 3 | 2 اسب جتی | 61 | 4.9 |
برند های رایج پمپ آب خانگی
پمپ آب ساختمانی موجود در بازر را میتوان به 3 دسته چینی ایرانی و اروپایی دسته بندی کرد که با توجه به میزان اهمیت کاربری و بودجه اختصاص یافته میتوان یکی از موارد را انتخاب کرد. نام های تجاری مطرح در این زمینه در زیر آمدهاند.
- پنتاکس Pentax (ایرانی و ایتالیایی)
- ابارا Ebara
- لئو Leo ( چینی)
- استریم Stream (چینی)
- الکتروژن (ایرانی)
- شیمجه (چینی)
- سی پمپ Sea pomp (چینی)
- هیدران (ایرانی)
دستورالعمل نصب و راه اندازی پمپ محیطی
- برای بهره گیری از بهترین عملکرد و طول عمر بالای پمپ بهتر است با یک متخصص امر و فنی کار آشنا به نصب و راه اندازی الکتروموتور و پمپ مشورت کنید و از ایشان در راه اندازی کمک بگیرید.
- پمپ ها طراحی شده اند که مایعات تمیز و بدون مواد شیمیایی را با درجه حرارت 80 درجه سانتیگراد پمپاژ کنند . البته اگر پروانه پمپ پلاستیکی باشد بهتر است دمای مایع از 60 درجه تجاوز نکند.
- پمپ باید در محلی خشک و تمیز و با تهویه مناسب نصب شود. دمای محیط نباید از 40 درجه سانتیگراد تجاوز کند.
- الکتروپمپ را در محلی مستحکم و صاف نصب کنید تا از کارکردن مناسب بلبرینگ ها اطمینان حاصل شود.
- قطر لوله ورودی نباید کوچکتر از دهانه وروددی پمپ باشد.
- اگر لوله ورودی بیشتر از4 متر ارتفاع دارد ، از لوله ورودی با قطر بزرگتر استفاده کنید.
- قطر لوله خروجی نیز باید متناسب با سرعت جریان و فشار مورد نیاز انتخاب شود.
- لوله ورودی باید کمی به سمت دهانه ورودی و به بالا زاویه داشته باشد تا از ایجاد قفل هوا جلوگیری شود.
- اطمینان حاصل کنید که لوله وروددی هواگیری شده باشد و کاملا در آب حداقل 50 سانتیمتر در آب وارد شده باشد.
- استفاده از شیر یک طرفه مخصوصا در ارتفاع های بالای 20 متر ضروری است تا در مواقع از کار افتادن ناگهانی پمپ یا قطع برق اسیبی به پمپ نرسد.
مشاهده دسته بندی کامل انواع الکتروموتور سه فاز