تمیز کردن و روغن کاری الکترو موتور ها
این مطلب برگرفته از کتاب بازپیچی الکترو موتور ها به تالیف علی عراقی میباشد.
اجزای الکتروموتور مانند سیم پیچ های روتور و استاتور در الکترو موتور ها دارای مقاومت اهمی هستند و در هنگام عبور جریان الکتریکی از سیم پیچ ها ، بخشی از انرژی الکتریکی به شکل حرارت از بین می رود. از طرف دیگر هسته ی آهنی و پوسته فلزی الکترو موتور همواره در میدان متغیر مغناطیسی قرار دارند،لذا مقداری از انرژی الکتریکی به صورت تلفات هیسترزیس و تلفات فوکو ، که به تلفات هسته معروف است از بین می رود.
تلفات اهمی و تلفات هسته باعث افزایش دمای موتور می شود. افزایش بیش از حد دمای موتور،کارکرد موتور را دچار اشکال میکند از این رو لازم است حرارت تولید شده و موتور تهویه شود.
تهویه الکتروموتور ها اغلب توسط پروانه صورت میگیرد بدین منظور روی محور روتور ، فن هایی تعبیه می شود که به هنگام کار موتور جریان هوا را در داخل موتور الکتریکی بر قرار کند و باعث خنک شدن گردد.
وجود گرد و غبار و خاک و رطوبت هوا باعث می شود که قسمت های داخلی و خارجی موتور پس از مدتی کار کردن،جرم بگیرند. جرم هایی که در قسمت های مختلف الکترو موتور ها مینشیند موجب خشک شدن یاتاقان ها شده و سبب می شود که موتور خوب خنک نشود لذا سرویس هایی باری تمیز کردن و روغن کاری موتورها منظور می کنند که انجام به موقع آنها عمر مفید موتور را افزایش می دهد.
در سرویس های روزانه باید اولا بدنه خارجی موتور را بازدید کرد،آنگاه قبل از راه اندازی فن ها را حرکت داد و از سالم بودن فن ها و قسمت های خارجی الکترو موتور اطمینان حاصل کرد و پوسته را نیز تمیز کرد و پس از راه انازی مقدار جریان و ولتاژرا کنترل نمود سپس در صورت مشاهده هرنوع عیب،بلافاصله موتور را خاموش نموده و در صدد رفع عیب برآمد.
در سرویس های هفتگی ضمن بازدید قسمت های خارجی،باید یاتاقات ها بوش ها و بلبرینگ ها(بیرینگ)را بازدید کرد و در صورت گشادی بیش از حد بوش ها یا مشاهده سر و صدا در کار بیرینگ ها ، آنها را تعویض نموده و روغن کاری کرد.
در سرویس های سالانه،موتور باید کاملا شست و شو داده شود و بر اساس دستور العمل های دفترچه ی راهنما قطعات سفارش شده تعویض گردد و روغن کاری و گریس کاری کامل انجام شود.
شست و شوی موتورها
برای شست و شوی موتور ها باید قطعات موتور را جدا کرده و با فشار باد (کمپرسور) گرد و خاک آن ها را گرفت سپس قطعات را در داخل یک تشت قرار داد و آن ها را با آب گرم شست. اگر قطعات بیش از حد چربی داشته باشند با حلال های چربی مانند مواد شوینده از مشتقات صابون شست و شو انجام میگیرد.
در بعضی مواقع هم از گازوییل برای شستن استفاده میکنند که در این صورت مواد لاستیکی به کار رفته در ساختمان موتور ها نباید با گازوییل تماس داشته باشند.
روغن کاری الکتروموتور
برای کاهش اصطکاک در یاتاقان ها ،بلبرینگ ها و بوش ها بایستی الکتروموتور روغن کاری شود.بدین منظور معمولا از روغن موتور والوالین و گریس استفاده می شود.
گریس: ماده جامد یا نیمه جامدی است که از روغن معدنی و صابون های صنعتی با مواد شیمیایی مختلف ترکیب شده است
گریس در مواقعی که دمای کار زیاد نیست به کار می رود و برای روغن کاری بیرینگ ها و یاتاقان ها از آن استفاده می شود،گریس علاوه بر کاهش اصطکاک یاتاقان ها وبلبرینگ ها آنها را در مقابل زنگ زدگی ، ضربات ناگهانی و فشا زیاد محافظت می کند.
والوالین: نوعی گریس مقاوم است که در مواقعی که گریس های معمولی نتوانند از اثرات شدید آب و رطوبت و دما جلوگیری کنند به کار می رود. والوالین به رنگ سبز متمایل به مشکی است و تا دمای 170 درجه سانتیگراد را تحمل می کند. از این رو به گریس نسوز نیز معروف است.
لازم به ذکر است که برا انجام کار باید مثل همیشه نکات ایمنی را در نظر داشت.
لباس کار مناسب، دستکش و کفش ایمنی و استفاده از برس برای شستشو از مواردی است که باید رعایت شود همچنین از تماس مستقیم دست خود به قطعات بدون دستکش و برس پرهیز گردد.
وسایل و ابزار مورد نیاز
آچار تخت ،آچار بوکس،آچار رینگی،پیچ گوشتی دو سو و چهار سو،گریس پمپ،روغن دان،روغن موتور،والوالین،گریس،تشت یا وان،آب گرم،برس مویی یا سیمی یک عدد،مواد شوینده،کمپرسور باد،میز کار،استاتور نگهدار،چکش فلزی و پلاستیکی،سمبه
مراحل کار:
قطعات موتور را جدا کنید سپس در حالی که ماسک زده اید گردو خاک قطعات جدا شده را با فشار هوا تمیز کنید.
وان را تا نیمه از آب گرم یا محلول آب گرم و شوینده تا حدود درجه پر کنید.
درپوش ها و فن ها و روتور و سایر اجزای جدا شده را در داخل وان قرار داده و با برس بشویید.
پس از شستن قطعات آن ها را در مجاورت هوای گرم قرار دهید و یا با استفاده از هوای فشرده آنها را خشک کنید.
بلبرینگ ها را گریس کاری کنید. برای گریس کاری بلبرینگ ها از گریس پمپ استفاده می شود. مقداری گریس در داخل گریس پمپ ریخته و از جایگاه مخصوص گریس کاری بلبرینگ ها را گریس کاری نمایید.
بوش ها و یاتاقان ها را روغن کاری کنید. برای روغن کاری از روغن دان استفاده کنید. درپوش های محل مخصوص روغن کاری را بلند کرده و با روغن دان به روغن کاری بپردازید.
بسیاری از یاتاقان ها که در مجاورت رطوبت بیشتر قرار دارند از طریق مخازن روغن تعبیه شده در محل یاتاقان روغن کاری می شوند.روغن از مخان توسط فتیله یا الیاف با استفاده از خاصیت اسمزی،بالا رفته و همواره یاتاقان ها را روغن کاری می کند.
پس از پایان روغن کاری و گریس کاری قطعات باز شده را جمع آوری کنید.بدین صورت سرویس الکترو موتور به پایان می رسد.
توصیه می شود هر شش ماه یک بار و حداقل سالی یک بار موتور ها را به طور کامل سرویس کنید.
درپوش یاتاقان ها را باز کنید و با استفاده از روغن دان مخزن روغن را پر کنید و سپس درپوش را ببندید.
مراحل روغن کاری موتور های تک فاز و سه فاز به یک صورت است.
در خصوص مطالعه مطالب تعمیر و عیب یابی الکترو موتور ها اینجا کلیک کنید.
اشتراکها: راهنمای جامع کاربری و عیب یابی گیربکس حلزونی - آبادگرموتور
اشتراکها: عیب یابی موتور های سه فاز و تک فاز - آبادگرموتور